โดยปกติแล้วเด็กจะเริ่มพูดคำที่มีความหมายในช่วง 1ปี เช่น แม่ หม่ำ ไป มา และจะเริ่มพูดเป็นโยคในช่วงอายุ 2 ปี แต่เด็กหลายๆคนยังคงมีปัญหาเกี่ยวกับพูดไม่ชัด ซึ่งผู้ปกครองเองกลับมองเป็นเรื่องปกติ โตขึ้นก็จะพูดชัดขึ้นเอง เด็กๆก็เป็นกันทั้งนั้น ปัญหาดังกล่าวไม่ใช่เรื่องเล็กเลยสำหรับเด็กเพราะการพูดไม่ส่งผลเสียต่อตัวเด็กเองในระยะยาว
สาเหตุของการพูดไม่ชัด
การพูดไม่ชัดอาจเกิดจากหลายปัจจัย หากเด็กอายุเกิน 3 ขวบครึ่งแล้วยังพูดไม่ชัด ลองสังเกตว่าอาจเกิดจากอะไรได้บ้าง เช่น
1.มีความผิดปกติของร่างกาย เช่น ริมฝีปากแหว่ง เพดานโหว่ มีเส้นยึดที่ปลายลิ้น ลิ้นโตคับปาก ลิ้นเล็กเกินไป ถ้าลิ้นไม่กระดก มีเอ็นยึดใต้ลิ้น เมื่อพูดเสียงที่ต้องกระดกลิ้นจะทำให้มีปัญหา เช่น การออกเสียง ร.เรือ รูปฟันผิดปกติ โพรงปากผิดปกติ หรือโครงสร้างเพดานอ่อนผิดปกติ ทำให้เด็กพูดเสียงบู้บี้ อู้อี้ ประสาทหูพิการ( หูตึง ) ปัญญาอ่อน สมองพิการ หรือมีความผิดปกติของระบบประสาทควบคุมอวัยวะออกเสียง ความผิดปกติดังกล่าวสาเหตุใดสาเหตุหนึ่ง จะทำให้ผู้นั้นไม่สามารถพูดชัดได้ อาการผิดปกติจะมากหรือน้อยก็แล้วแต่ละบุคคลไป
2.ความไม่พร้อมของอวัยวะในการเปล่งเสียง ไม่พบความผิดปกติใด ๆ ของร่างกาย เราจะพบได้มากในเด็กเล็กที่เริ่มหัดพูดเกือบทุกราย แต่เมื่อเขาโตขึ้น อายุมากขึ้น มีความพร้อมของการทำหน้าที่ของอวัยวะดีพอ เขาก็สามารถพูดได้ชัดเหมือนคนปกติ แต่ก็มีบางรายเหมือนกันที่โตแล้วก็ยังพูดไม่ชัด
3.การเลียนแบบผิด ๆ ทั้งที่โครงสร้างภายในปากปกติทุกอย่าง อาจเกิดจากการเลี้ยงดู เคยได้ยินและจำเสียงพูดผิด ๆ นั้น แล้วหัดพูดตามจนเป็นความเคยชินกับเสียงนั้น เช่น การพูดตามเสียงของคนใกล้ชิด การพูดตามสำเนียงท้องถิ่น แล้วนำเสียงพูดนั้นมาใช้กับภาษากลาง หรือมีบางรายที่พูดไม่ชัดแล้ว ได้รับความเอ็นดูจากผู้ใหญ่ ๆ พ่อแม่หัวเราะชอบใจ เห็นเป็นอาการน่ารัก ก็จะทำให้เด็กเข้าใจว่าคำเหล่านั้นเป็นคำที่ถูก เด็กเลยไม่เปลี่ยนการพูดให้ถูก และยังเป็นการเรียกร้องความสนใจจากพ่อแม่ ตายายได้อีกด้วย
การที่ลูกออกเสียงไม่ชัดตามวัยที่ควรจะเป็น อาจเกิดจากปัญหาสุขภาพในช่องปาก ไม่ว่าจะเป็นลิ้น ฟัน เพดาน หรืออาจจะเกิดจากการจดจำเสียงที่ผิด การเลียนแบบเสียงที่ไม่ถูกต้อง ดังนั้นผู้ปกครองจำเป็นต้องสังเกต และหมั่นพูดกับลูก สอนให้ลูกออกเสียงให้ถูกต้อง หากพบว่าลูกยังคงออกเสียงผิด ไม่ชัด ควรรีบปรึกษาแพทย์ทันที อย่าปล่อยให้ล่วงเลย จะแก้ไขยาก
